Waarom is een beeldschermbril belangrijk voor je slaap?
Slapen is een belangrijk en complexe activiteit. Het zorgt namelijk voor voldoende energie, geeft je lichaam de tijd om te herstellen, helpt met je gezondheid en zorgt ervoor dat je goed kan nadenken. Lang genoeg slapen is dus heel belangrijk, maar ook de kwaliteit van de slaap is belangrijk. Dit wordt allebei sterk beïnvloed door het licht wat je om je heen ziet. Maar hoe werkt dat precies?
Het natuurlijke dag en nacht ritme van je lichaam
Je lichaam heeft een natuurlijk dag en nacht ritme. Dit wordt aangestuurd door je hypothalamus (een hersengedeelte in je brein) en wordt beïnvloed door licht wat je ogen opvangen. Een goed voorbeeld van het dag en nachtritme is je slaapritme. Als je ogen veel (blauw) licht opvangen, weet je lichaam dat het dag is en ben je wakker en alert. Zodra het weer donker wordt, word je moe en ga je slapen. Je dag en nacht ritme is dus eigenlijk het ritme dat bepaald welke dingen je lichaam doet op welk moment. Dit wordt dus beïnvloed door het licht om je heen. Het dag en nachtritme bestuurd bijvoorbeeld:
- De hormonen in je bloed (waaronder melatonine; hét slaaphormoon)
- Eetgewoontes en vertering
- Lichaamstemperatuur
Doordat het dag en nachtritme het slaaphormoon melatonine beheerd, merk je het dag en nachtritme het meeste op in je slaap. Zodra het donker wordt, gaat je lichaam in een hele andere modus. Een goed dag en nachtritme is dus essentieel voor je slaap.
Melatonine
Melatonine is het slaaphormoon en de afgifte ervan wordt beïnvloed door je dag en nachtritme. Het werkt heel simpel: komt er (blauw) licht in je ogen, dan maakt je hypothalamus geen melatonine aan en word je niet moe. Komt er geen (blauw) licht in je ogen, dan gaat je melatonine niveau omhoog en word je slaperig. Je lichaam weet dus wanneer het dag of nacht is door de hoeveelheid (blauw) licht om je heen en past daar je slaapritme op aan.
Hier gaat het in de huidige tijd mis. Door alle elektronische schermen om ons heen, weet je lichaam niet meer wanneer het donker is en dus weet je lichaam niet wanneer het tijd is om te slapen. Dit is niet goed, omdat je lichaam tijd nodig heeft om rustig te worden voor het slapen. Normaal (zonder kunstmatig licht om je heen) duurt het 2 uur voordat je melatonine niveau hoog genoeg is om comfortabel in slaap te vallen. Door het gebruik van kunstmatige lichtbronnen (zoals beeldschermen) heeft je lichaam niet de tijd om genoeg melatonine aan te maken. Als je je beeldscherm bijvoorbeeld pas vlak voor het slapen uitzet, snapt je lichaam nog niet dat je dan al wilt gaan slapen. Dan duurt het dus nog gemiddeld twee uur voordat je melatonine niveau hoog genoeg is om comfortabel en goed te kunnen slapen. Dit kan twee gevolgen hebben:
- Het kan zijn dat het lang duurt voordat je in slaap valt. Je lichaam komt gewoon niet in slaap totdat je lang genoeg in bed ligt te wachten, waardoor je melatonine niveau op een bepaalde hoogte komt, dan pas begin je in slaap te vallen. Ook al ben je in slaap gevallen, zal het begin van de tijd dat je slaapt nog licht en van lage kwaliteit zijn, omdat je melatonine niveau nog erg laag is.
- Je valt gelijk al makkelijk in slaap, maar het begin van je slaap is van erg lage kwaliteit. Het duurt lang voordat je lichaam echt diep in slaap komt, omdat het lang duurt voordat je melatonine op het juiste niveau is en je hoge kwaliteit slaap kan beginnen. Dit is misschien nog wel het vervelendste. Mensen denken namelijk over zichzelf: “oh joh, daar heb ik geen last van, ik val zo in slaap”. Het probleem hierbij is dat de kwaliteit van vooral de beginuren van je slaap erg laag zijn, waardoor je moe wakker wordt en weinig energie hebt voor de dag.
Lees verder onder de producten
Beeldschermbril Primair zwart
€27,50
Beeldschermbril Modern zwart
€29,50
Beeldschermbril Future goud
€26,50
Waarom is juist blauw licht slecht voor je slaap?
Dé cel die je dag en nacht ritme aanstuurt, is dus sensitief voor blauw licht, maar waarom blauw? De kleur blauw op zichzelf is niet bijzonder, het had elke kleur kunnen zijn. Toch lijkt blauw bijzonder, dit komt omdat wij (en onze ogen) in de oceaan zijn geëvolueerd. En bij de oceaan denken we natuurlijk gelijk aan blauw. De kleur blauw penetreert het water beter, waardoor de oceaan blauw is. Hierdoor zijn deze cellen in onze ogen geëvolueerd om op blauw te reageren, in plaats van andere kleuren. Blauw betekende simpelweg dat het dag was, donker betekende nacht. De blauwe kleur van onze lucht heeft waarschijnlijk een rol gespeeld in het behouden van onze sensitiviteit op blauw licht.
Hoe zorg ik ervoor dat mijn melatonine aanmaak niet geremd wordt door blauw licht?
Slapen is erg belangrijk voor je lichaam. Slecht slapen brengt veel gezondheidsrisico’s met zich mee. Dit is ook wel logisch, want we zijn niet voor niets geëvolueerd om te slapen. Slapen is tijd voor je lichaam om zich te herstellen en te verbeteren. Slaaptekort is dus erg nadelig. Hier een beknopt lijstje van de gezondheidsrisico’s van te weinig slaap:
- Diabetes
- Hoge bloeddruk
- Hart-en vaatziekte
- Hartinfarct
- Obesitas
- Depressie
- Verslechterde geheugen
- Dementie
- Cognitieve vermindering
Er zijn veel dingen die je kunt doen om dit probleem op te lossen. Het beste wat je kunt doen, is aan het begin van de avond alle lichten in je huis uit te zetten, alle beeldschermen en andere lichtbronnen uit te schakelen en iets rustigs te gaan doen. Helaas is dat natuurlijk geen reële oplossing. De volgende tips vormen hopelijk een reëlere oplossing:
- Gebruik een beeldschermbril.
Een beeldschermbril (ook wel blauw licht filter bril genoemd) blokkeert een deel van het blauwe licht met behulp van een blauw licht filter. Het blokkeert het blauwe licht afkomstig van je beeldschermen, maar ook alle andere bronnen zoals led lampen. Het blokkeren van dit kunstmatige blauwe licht zorgt er dus voor dat je melatonine aanmaak minder geremd wordt, waardoor je makkelijker en met een hogere kwaliteit slaapt (lees hier meer: Wat is een blauw licht filter bril en waarom moet ik deze dragen?). Een beeldschermbril kan volgens de Arbowet vergoed worden door je werkgever (lees hier meer: Wordt mijn beeldschermbril of computerbril vergoed door mijn werkgever 2022?).
Het is goed om een beeldschermbril aan het begin van de avond op te zetten, dus niet alleen als je naar een beeldscherm kijkt. Een beeldschermbril filtert namelijk ook blauw licht weg uit andere lichtbronnen. Al het blauwe licht dat weggefilterd wordt door een blauw licht filter bril is positief voor uw melatonine aanmaak en dus voor uw slaap, dus zet hem ook op als je een boek leest, of nog een wasje opvouwt.
Een beeldschermbril opzetten kan misschien vervelend zijn als je zelf ook een leesbril hebt. Dan kan je wel een beeldschermbril opzetten, maar dan kan je wat er op het beeldscherm staat niet meer lezen en dat is niet handig! Daar is gelukkig een simpele oplossing voor: je kan hiervoor een beeldschermbril op sterkte kopen. Zo’n beeldschermbril beschermt je ogen tegen het blauwe licht om je heen én is op sterkte, waardoor je gemakkelijk kan lezen.
Bekijk onze beeldschermbrillen op sterkte - Zet al uw schermen op nachtmodus.
Het is gelukkig algemeen bekend dat het blauwe licht van uw beeldschermen slecht is voor uw slaap, daarom heeft bijna elk apparaat tegenwoordig een nachtmodus. Als deze nachtmodus aan staat komt er minder blauw licht van uw scherm. Dit komt doordat uw scherm softwarematisch minder blauw wordt gemaakt. Dit verminderd maar een gedeelte van het blauwe licht afkomstig van je scherm, maar toch heeft het zin. Zet dus zo veel mogelijk apparaten ‘s avonds op nachtmodus.
Vaak kan je bij deze apparaten instellen dat ze automatisch om bepaalde tijd in nachtmodus gaan. Neem even de tijd om dit in te stellen, zo hoef je het niet elke avond te onthouden en gaat het allemaal automatisch. - Zet lichten in je huis zachter of uit.
Het klinkt misschien logisch, maar er zullen veel onnodige lichten aanstaan in je huis. Vooral met de gedachte dat dit licht een negatieve invloed heeft op je slaap is het slim om er zo veel mogelijk uit of dimmer te zetten. - Zet ‘s avonds beeldschermen uit.
Dit is misschien wel de meest logische, maar ook de moeilijkste, daarom is het het laatste punt. Het is lastig om ‘s avonds niet gebruik te maken van een TV, telefoon, of computer. Sommige mensen vinden het het niet waard om hun beeldschermen niet te gebruiken, sommige mensen kunnen er niet vanaf blijven. Toch heeft het een groot positief effect om beeldschermen ‘s avonds niet te gebruiken. Niet alleen omdat je dan meer melatonine aanmaakt, maar ook om je brein rust te geven, zodat het minder prikkels ontvangt. Beide zorgen ervoor dat je sneller en beter in slaap valt.
Bronnen / meer informatie:
Het begrijpen van het dag en nacht ritme:
Circadian Rhythms – National Institute of General Medical Sciences
Circadian rhythm – Wikipedia
Het begrijpen van blauw licht:
What’s in a Color? The Unique Human Health Effects of Blue Light – National Library of Medicine
Het begrijpen van melatonine en de effecten daarvan:
De negatieve invloed van een verstoord dag/nachtritme op het lichaam – KPNI Belgium
Het deel van je brein belangrijk voor je dag en nacht ritme:
Suprachiasmatic nucleus – Wikipedia
Gezondheidsrisico’s van weinig slapen:
How Lack of Sleep Impacts Cognitive Performance and Focus – Sleep Foundation
Sleep Deprivation – National Library of Medicine
